O’nta ustunning har biriga o’ntadan tanga bor. Har bir tanga 10 gramm. Ustunlardan biridagi barcha tangalar qalbaki bo’lib, qalbaki tangalarning tashqi ko’rinishi haqiqiylaridan farq qilmaydi . Qalbaki tangalarning vazni haqiqiylaridan 1 gramm farq qiladi , lekin og’irmi yoki yengil engil ekani noma’lum. Bizda tarozi bo’lib ixtiyoriy og’irlikdagi toshlarimiz bor. Qanday qilib tarozida bir marta tortishni bajarib , qaysi ustundagi tangalar qalbaki ekanini aniqlash mumkin?
Yechilishi: Ustunlarni 1 dan 10 gacha nomerlab olamiz. Har bir ustundan uning nomeriga mos soncha tanga olamiz: 1-ustundan 1 ta; 2-ustundan 2 ta; … ; 10-ustundan 10 ta. Jami 55 ta tanga oldik. Agar hammasi haqiqiy bo’lganda massasi 550 gramm bo’lar edi. Shu 55 ta tangani tortamiz. Aytaylik n gramm bo’lsin. Agar n soni 550 dan katta bo’lsa, ustunning nomeri n-550 ga teng bo’ladi. Agar n soni 550 dan kichik bo’lsa, ustunning nomeri 10-(550-n) ga teng bo’ladi.